Kranten en andere media hebben het stikstof en de ondergang van de boerderijen uitgebreid aangekondigd. Maar als je de stukken en de presentaties van de ministers leest of hoort, krijg je een ander beeld.
Op het zomerforum van Natuurmonumenten in Amersfoort heeft Mark Harbers, Minister van infrastructuur en waterstaat, een open en duidelijk verhaal geleverd waarin hij voor 2027 de afgesproken EU-normen voor water gerealiseerd moet realiseren. Deze EU normen zijn door Nederland in 2000 ondertekend en vervolgens niet nagekomen. Hij vertelde ook dat Nederland kampioen in uitstel van maatregelen zijn vergeleken van alle landen in Europa. De komende jaren zal Harbers dit soort acties moeten tegen gaan. Bovendien heeft hij het plan Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG- ook weer zo’n verschrikkelijke afkorting) medeondertekend.
Het gaat over “Een vitaal landelijk gebied, met een gezonde natuur, een robuust watersysteem, lage impact op het klimaat en met perspectief voor de landbouw.”
Mark Habers
Voor hem gaat het niet alleen over water, zoals het voor Christianne van der Wal (Minister voor Natuur en Stikstof) niet alleen gaat om stikstof. Het gaat hem en haar over het NPLG. Dat is een breder maar ook moeilijker opgave. Het gaat over “Een vitaal landelijk gebied, met een gezonde natuur, een robuust watersysteem, lage impact op het klimaat en met perspectief voor de landbouw.” En dat willen de ministers doen met alle partijen: naast het Rijk en de 12 provincies waterschappen, gemeenten en de maatschappelijke partners. Dat betekent werk aan de winkel voor veel belangenorganisaties in alle gebieden.
Deskundigen aan het woord
Verdere sprekers hebben de toehoorders de noodzaak voor het vasthouden van water en het verbeteren van de kwaliteit daarvan over het voetlicht gebracht. Wiebe Borren (hydroloog van Natuurmonumenten) is hoopvol dat de problemen worden opgelost. Hij neemt echter het woord crisis in de mond: gebrek aan kalkrijk kwelwater, veel nutrienten, fosfor, zwavel, waterwinning door drinkwaterbedrijven, verstening in steden, meststof, pesticiden, microplastics, medicijnresten en afval.
Verder vertelt Flip Witte (e.m. professor Ecohydrologie) dat er veel water onttrokken worden door beregening van boeren en van burgers in hun tuinen. Daarbij komt het gebruik van burgers voor zwembaden, douches en wc’s. Het ligt dan ook voor de hand dat in de toekomst de prijs van drinkwater verandert: hoe meer je verbruikt, des te hoger wordt het tarief in plaats van omgekeerd.
In een boekje van Natuurmonumenten Nederland Waterland zijn nog verbeteringen gesuggereerd voor de waterkwaliteit: oevers minder verharden, meer kronkelende waterstromen, minder bemesten, minder gewasbeschermingsmiddelen en voorkomen lozing industriele stoffen.
Nederland waterland – De stand van ons water, Réne Didde, Natuurmonumenten, 2022