Eemland300 heeft op verschillende momenten meegedaan aan de totstandkoming van de RES1.0, de vormgeving en concretisering van de Omgevingswet en voorkomende initiatieven. Met genoegen hebben wij dat gedaan vanuit ons belang om het landschap van Eemland open te houden en te versterken.
Wij hebben dan ook alle gemeenten van de regio en de provincie benaderd met suggesties en inspraak sessies. Als vereniging zijn wij blij dat alle gemeenten in de regio gemeenschappelijk werken aan de uitvoering van de RES.
Duurzame energie met biodiversiteit
Wij zijn voorstander van duurzame energie. Maar wij zijn echter tégen het vernietigen van de biodiversiteit in Eemland. Dus geen windturbines, behoud van het open landschap (en geen nieuw park van Windmolens à la Flevoland). Onder en naast zonnevelden is er wel ruimte voor planten, insecten, kleine zoogdieren en vogels. Weidevogels zullen deze gebieden echter vermijden, ze hebben namelijk een open en wijds landschap nodig. De zonnepanelen zijn bovendien een potentiële schuilplaatsen voor roofdieren als de vos. De vos eet eieren en kuikens van weidevogels. Deze leggen grote afstanden af, waardoor in een wijde omgeving de kwaliteit van het gebied voor weidevogels afneemt.
In de berm van de A1 zien wij wel mogelijkheden in een smalle zone. Effecten op de omliggende weilanden zouden moeten vermeden. Enkele mogelijkheden: een brede sloot rondom het zonnepark, bij het beheer van het park voorkomen dat bomen, struiken of verruigingsvegetaties in de vorm van riet en overjarig grasgewas ontstaan. Dit kan door schapenbegrazing en goed maaibeheer.
Wij vinden dat eerst de daken van woningen en bedrijven voorzien moet worden van zonnepanelen. Gelukkig wil de regio ook parkeerplaatsen verzien gaan worden van panelen. Het zou handig zijn er ook accu’s erbij zetten om zon die overdag over blijven s avonds gebruikt kunnen worden.
GroenGroeitMee
Het programma GroenGroeiMee van de provincie Utrecht zou kunnen helpen een voedselstrategie voor de regio Eemland op te bouwen waarin de bedrijfsvoering van de Eemlandse boerderijen rendabeler en meer biodivers zou kunnen worden. De boeren die nu hun grondgebied gaan verhuren of verkopen voor zonnepanelen, zouden naar een andere aanpak kunnen kijken. Daarvoor zijn er initiatieven van orgsanisaties die zoeken naar meer lokale produkten die worden verkocht door de boerderijen in plaats van het grootschalig leveren van melk aan een melkfabriek.
Omgevingswet
Door economische omstandigheden staan de boerenbedrijven onder druk om snel mee te gaan met voorstellen van projectontwikkelaars om hun weides aan te bieden voor zonnepanelen. De gemeenten zouden hier kritisch moeten zijn. Zoals we hier al zeiden zijn er andere mogelijheden. In de Omgevingswet worden de overheden gevraagd regels vast te leggen. Veel organisaties vragen een actie rol. In dit verband stellen wij vier gedragsregels voor:
- de gewenste wijze van inrichting en inpassing van projecten in het landschap moet in samenspraak met bewoners en stakeholders worden uitgewerkt.
- Naast de ‘lasten’ moet er ook aandacht zijn voor de ‘lusten’. Een eis van minimaal 50% lokaal eigendom en zeggenschap creëert meerwaarde voor de lokale gemeenschap. Dat heeft u in een motie ook vastgelegd.
- Voor de zoekgebieden moet een gebiedsproces ontwikkeld worden met aandacht voor locatie keuze, inrichting, ecologisch vooronderzoek, verdeling lusten/lasten, mitigerende maatregelen en kansen voor versterking van natuur- en landschapskwaliteiten.
- Deze randvoorwaarden zouden geborgd moeten worden in gemeentelijke beleidskaders.
Actieve gemeenten en provincie
Tot op dit moment wordt de RES-regio Amersfoort los gezien van andere regio’s. Regio’s hebben echter grenzen aan elkaar. Er zouden afspraken kunnen komen om te ruilen tussen zonnestroom en windstroom. Daar waar weinig windenergie kan worden op gewekt zou er geleverd kunnen worden van een andere regio. In ruil daarvoor kan overschot van zonnestroom geleverd worden.
Namens de Vereniging Eemland300,
R. Beukers, secretaris
T. van der Tak, voorzitter
28 mei 2022